Elastyczne odpady opakowaniowe objęte projektem ReFlex, to między innymi opakowania po chipsach, batonikach, zupach instant, budyniach, karmie dla zwierząt czy kawie. Są to lekkie, foliowe opakowania czasem z dodatkiem warstwy aluminiowej. Cechują się one:
- niewielkim rozmiarem
- niską masą
- różnorodnością
Te trzy cechy mają swoje konsekwencje w procesie zbiórki i sortowania odpadów w instalacji komunalnej. Wielu konsumentów ma problem z prawidłowym zakwalifikowaniem odpadu opakowaniowego, więc na wszelki wypadek wrzuca odpady elastyczne do odpadów zmieszanych. Takie działanie powoduje, że bardzo trudno jest wysortować opakowania, które następnie można przekazać do recyklingu – w odpadach zmieszanych znajduje się dużo resztek, artykułów higieny osobistej a nawet popiołów. Przez te wszystkie zanieczyszczenia wiele opakowań, które mogłyby otrzymać drugie życie, przepada bezpowrotnie.
W ramach realizacji projektu elastyczne odpady opakowaniowe wysortowywane są zarówno ze strumienia odpadów zmieszanych, jak również z żółtego pojemnika (przeznaczonego na zbiórkę tworzyw sztucznych, metalu i opakowań wielomateriałowych). Po wysortowaniu odpowiedniej ilości opakowań są one belowane lub przekładane do big bagów. Tak przygotowane odpady opakowaniowe gotowe są do podróży w kierunku recyklera.
W instalacji recyklingu odpady są w pierwszej kolejności dodatkowo doczyszczane, następnie rozdrabniane i poddawane procesom termicznym. Efektem tych wszystkich procesów jest uzyskanie recyklatu, który następnie jest wykorzystywany do produkcji płyt wygłuszeniowych oraz elementów konstrukcyjnych mebli.
Elastyczne opakowania są stosowane w szerokiej gamie produktów, są szczególnie przydatne w branżach wymagających wszechstronnych opakowań, takich jak przemysł spożywczy, higiena osobista i farmaceutyczny. Składają się z różnych materiałów, jednak ich cechą wspólną jest to, że są giętkie (elastyczne), a najważniejszym materiałem, z którego się je wytwarza jest tworzywo sztuczne (popularnie nazywane plastikiem).
Sukces tego formatu opakowań wynika z ich niewielkiej masy, co oznacza, że można zużyć mniej plastiku. Jednocześnie są bardzo szczelne, dzięki czemu produkty są doskonale chronione przed wpływem czynników zewnętrznych i dłużej zachowują świeżość.
Opakowania elastyczne pokochali także konsumenci, ze względu na wygodę oraz bezpieczeństwo ich użytkowania. Bardzo ważnym aspektem jest sposób pozbywania się pustych opakowań elastycznych, które w domach należy wyrzucać do kosza przeznaczonego na tworzywa sztuczne.
Opakowania elastyczne występują w różnych kształtach i rozmiarach, wykonane są z różnych materiałów. Materiałom stosowanym w opakowaniach elastycznych można nadawać różne kształty, takie jak:
- Torebki na próbki: Torebki na próbki to małe opakowania złożone z folii , które są w procesie produkcji uszczelniane termicznie.
- Woreczki z nadrukiem: Woreczki drukowane to torebki próbne, na których drukowane są informacje o produkcie i marce w celach marketingowych
- Saszetki: Saszetki to płaskie opakowania wykonane z warstwowego materiału opakowaniowego. Są one często stosowane w jednorazowych produktach farmaceutycznych i przeznaczonych do higieny osobistej.
- Drukowane rolki: Zadrukowana rolka składa się z „płachty” materiału, z której następnie na linii produkcyjnej są formowane w torebki o odpowiedniej pojemności, napełniane i termicznie zamykane.
- Torby magazynowe: Torby magazynowe to proste, puste worki lub torebki.
Opakowania elastyczne wykorzystywane są w:
- Przemyśle spożywczym (w tym także napojowym) – są to m.in. woreczki i saszetki na żywność, zapasy i niestandardowe torby z nadrukiem, opakowania dla przypraw, słodyczy czy przekąsek.
- Przemyśle kosmetycznym – saszetki na próbki do korektora, podkładu, środków czyszczących i balsamów, opakowania na waciki i chusteczki do demakijażu, opakowania na produkty uzupełniające, niektóre tubki do błyszczyków czy balsamów.
- Artykułach higieny osobistej i w przemyśle farmaceutycznym – są to m.in. opakowania leków jednorazowego użytku, opakowania artykułów higienicznych.
- Detergentach – zwłaszcza w przypadku opakowań detergentów jednorazowego użytku, opakowaniach uzupełniających, przechowywanie proszków do prania i detergentów.
Podstawowym materiałem, z którego wykonane są opakowania elastyczne jest tworzywo sztuczne. Na tworzywa składają się różne grupy polimerów:
- PET – Politereftalan etylenu jest najłatwiejszy do recyklingu i jest często stosowany w butelkach po napojach gazowanych i najróżniejszych innych opakowaniach w tym elastycznych
- HDPE – Polietylen o wysokiej gęstości jest zazwyczaj wykorzystywany jako surowiec do produkcji cięższych pojemników, np. na chemię gospodarczą, czy olej silnikowy. Łatwo poddaje się recyklingowi.
- LDPE: Polietylen o niskiej gęstości jest cieńszy i używany do produkcji opakowań elastycznych, w tym np. plastikowych toreb do zamrażania. Można go poddać recyklingowi z powrotem do plastikowych toreb.
- PVC – Polichlorek winylu jest stosowany między innymi w rurach i meblach. Jest trudny do recyklingu i może być szkodliwy dla środowiska, dlatego nie powinien być powszechnie stosowany. PVC nie jest wykorzystywane do produkcji opakowań elastycznych na żywność.
- PP – Polipropylen jest bardzo wytrzymałym i odpornym na działanie czynników zewnętrznym polimerem. Wykorzystywany jest do produkcji pojemników, butelek czy kanistrów. Z PP wykonuje się także folie do produkcji opakowań elastycznych (COP, OPP, BOPP). Łatwo poddaje się recyklingowi.
- PS – Polistyren jest używany do materiałów opakowaniowych, kubków styropianowych i innych lekkich produktów. Jest trudniejszy w recyklingu ale może być ponownie wykorzystany.
Wiele opakowań elastycznych dodatkowo pokrytych jest cieniutką warstwą metalizy, która stanowi zaledwie ułamek masy całego opakowania (czasami zaledwie 0,2%). Stosuje się ją do lepszego zabezpieczenia produktu. Opakowania z metalizą nadają się do recyklingu.